جوامع امنیتی و موضوع امنیت و جنگ

در میان اجتماعاتی که در آنها جنگ از روابط حذف می‌شود، اجتماع امنیتی(security community) نام دارند که به طور خاص کانون توجه کارل دویچ (نظریه پرداز ارتباطات) را تشکیل می‌دهند. این گونه اجتماعات امنیتی در درون دولتها وجود دارند مثلا در درون بریتانیا مردمان و اقوام مختلفی گرد آمده‌اند که در روابط میان خود به جنگ متوسل نمی‌شوند. یا در میان کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی نیز جنگ از روابط حذف شده است.

از یک سو می‌توان بر مبنای معیارهای ذهنی تصمیم‌گیرندگان و قشرهای سیاسی مهم وجود جامعه امنیتی را تشخیص داد و از سوی دیگر، می‌توان وجود آن را با معیارهای عینی مانند آمادگی جنگی یا فقدان آن سنجید.

آستانه‌ای وجود دارد که با گذار از آن جنگ میان واحدهای سیاسی ناممکن می‌نماید و برای آن هیچ پیش‌بینی و تدارکاتی صورت نمی‌گیرد. به نظر دویچ، می‌توان گذار از این آستانه و شکل‌گیری اجتماع امنیتی را همگرایی نامید.

یک جامعه امنیتی به صورت گروهی از مردم که همگرا شده‌اند تعریف می‌گردد. یعنی گروهی که به یک احساس و آگاهی از اجتماع، نهادها و رویه‌هایی دست یافته‌اند که به اندازه کافی قوی و فراگیرند که مردم را متقاعد سازند می‌توان به طور مسالمت‌آمیز تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را ایجاد کرد.

بنابراین یک اجتماع امنیتی، جامعه‌ای است که در آن اطمینان مجدد و مؤکدی وجود دارد که اعضای آن به صورت فیزیکی با هم نخواهند جنگید بلکه مناقشات خود را به شیوه دیگری حل و فصل خواهند کرد.به وضوح دریافت می‌شود که اگر چنین جوامعی در سراسر جهان شکل بگیرند، جنگ آنگونه که در حال حاضر درک می‌شود در عمل ریشه کن خواهد شد.

برای اهداف تحلیلی دو نوع جامعه امنیتی امکانپذیر است. نوع اول جامعه امنیتی "ادغام شده" است؛ جایی که گروهی از جوامع در حال جنگ سابق به طور رسمی در یک واحد سیاسی بزرگتر با یک حکومت مشترک ادغام می‌شوند. معمولا این ادغام در اثر امپریالیزم یعنی وقتی یک دولت قدرتمند توسعه طلب کشورهای کوچک و ضعیف را در خود هضم می‌کند، اتفاق می‌افتد.

از آنجا که این پدیده متضمن پایان دادن به مناقشه بین‌المللی از طریق محو اکثر حاکمیتهای رقیب است احتمال نمی‌رود که به راحتی مورد قبول و پذیرش کشورهای موجود قرار گیرد. لذا در هر صورت با تکثرگرایی به عنوان وجه مشخصه نظام بین‌الملل در دو قرن گذشته تباین و تضاد دارد. همچنین بیانگر گسست از نظریه سیاسی غرب خواهد بود. به این دلیل نوع جامعه امنیتی از لحاظ توانایی در کاهش منازعات گسترده در نظام بین الملل نوید بخش‌تر و محتمل‌تر است.